Được sự động viên, khuyến khích, tạo mọi điều kiện của cấp uỷ, chính quyền địa phương, lần lượt các làng thi nhau "chiêu mộ nhân tài" thành lập đội văn nghệ, dàn dựng các chương trình biểu diễn. Hiện tại, mỗi làng đều có 1 đội văn nghệ, 3 trường học có 3 đội văn nghệ. Riêng làng Hoành Sơn, ngoài đội văn nghệ của làng còn có hơn 10  CLB văn nghệ của các thôn, các tổ chức đoàn thể, của đội tế, thậm chí của cả một dòng họ.

Vào các dịp lễ tết, kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm biểu diễn văn nghệ diễn ra sôi nổi. Sau khi biểu diễn tại xã, các thôn về tự tổ chức biểu diễn phục vụ bà con trong thôn mình. Là những người nông dân tay cày, tay cấy quen với nắng mưa, ruộng đồng nhưng khi lên sân khấu dưới ánh đèn, mọi người đều trở thành những diễn viên không chuyên duyên dáng cất lên lời ca, tiếng hát bằng cả tấm lòng nhiệt huyết. Ước tính, số người tham gia các hoạt động văn nghệ ở Thụy Văn có hàng trăm người, đủ mọi lứa tuổi, từ các cháu mầm non đến các cụ ông, cụ bà đã 70, 80 tuổi. Người nào cũng có vai diễn phù hợp với mình, sân khấu biểu diễn có thể ở bất kỳ đâu, sân vận động lớn hay hội trường của xã, nhà văn hoá thôn, đình làng, thậm chí ngay tại nhà dân…

Mỗi lần biểu diễn, bà con đến xem ngồi chật kín cổ vũ, động viên từ đầu đến cuối.  Hàng năm, xã tổ chức một hội diễn văn nghệ quy mô toàn xã lựa chọn đội tiêu biểu xuất sắc đi tham dự hội diễn tại huyện và năm nào Thụy Văn đứng ở vị trí dẫn đầu.

Ông Vũ Xuân Lời, phó trưởng ban tư vấn, phụ trách mảng văn hoá văn nghệ của làng Hoành Sơn. Mặc dù đã ở tuổi 75 nhưng hàng ngày vẫn cần mẫn, miệt mài với công việc dàn dựng, tổ chức biểu diễn các tiết mục văn nghệ. Ông cho biết: nhiều năm qua phong trào văn hoá văn nghệ của Hoành Sơn hoạt động sôi nổi, thu hút khoảng 300 người tham gia. Có nhiều gia đình cả hai vợ chồng cùng sinh hoạt, đam mê ca hát. Để có những tiết mục biểu diễn phục vụ bà con, các đội phải luyện tập trước đó cả tháng trời, có khi tập một thời gian thấy không ưng lại dàn dựng tập lại.

Ngoài các đội, CLB văn nghệ Hoành Sơn còn có đội tế, đội kèn đồng, đội trống ngũ lôi, và trống khai hội có thể tự dàn dựng chương trình biểu nhiều thể loại: hát, múa, diễn các trích đoạn chèo, ca mới... Không chỉ biểu diễn phục vụ bà con trong xã, trong làng, hàng năm các đội còn đi giao lưu, biểu diễn ở trong và ngoài huyện. Số tiền thù lao mọi người gom góp lại mua sắm thêm trang phục và nhạc cụ biểu diễn ... với tổng kinh phí trên 200 triệu đồng.

Phong trào thể thao ở Thụy Văn cũng sôi nổi không kém. Toàn xã có 7 đội bóng đá nam, 7 đội bóng đá nhi đồng, 3 đội bóng chuyền, 1 CLB cầu lông, 1 CLB bóng bàn, 6 đội bóng đã nữ. Ban ngày mọi người đều bận mải các công việc đồng áng, học hành nhưng cứ chiều tối ai nấy lại vào đội của mình để luyện tập. Vào dịp lễ hội, tổ chức các sự kiện chính trị trọng đại, các hoạt động thi đấu thể thao diễn ra tưng bừng.

Một trong sáu đội bóng đá nữ của xã Thụy Văn

Đông vui nhất vẫn là những trận đấu của 6 đội bóng đá nữ. Các bà, các chị từ 20 đến 50 tuổi quần áo thể thao chỉnh tề ra sân thi đấu nhiệt tình, mọi người dân kéo nhau về cổ vũ, reo hò cho sự kiện đặc biệt này. Liên tục từ năm 1993 đến nay cứ vào dịp hè, Thụy Văn đều tổ chức giải bóng đá mini tạo được phong trào, sân chơi lành mạnh cho các em nhỏ đồng thời lựa chọn được đội tiêu biểu đi tham dự giải của huyện của tỉnh và đã có 3 năm đội bóng đá mini của Thụy Văn xếp các vị trí dẫn đầu toàn tỉnh.

Anh Vũ Hữu Tiếp, Bí thư Đảng uỷ xã chia sẻ: Đối với Thụy Văn, phong trào văn nghệ - thể thao quần chúng thực sự khơi dậy được nét đẹp truyền thống văn hoá của địa phương, là nguồn cổ vũ động viên mọi tầng lớp nhân dân đẩy mạnh thi đua lao động sản xuất, sống vui, sống khoẻ, sống có ích, thắt chặt thêm tình đoàn kết xóm làng, giảm bớt những tiêu cực bon chen, tai tệ nạn xã hội, xây dựng đời sống văn hoá mới ở khu dân cư, tạo nền tảng quan trọng thúc đẩy nhanh hơn tiến trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Bài, ảnh: Nguyễn Hình